Ngày 13 tháng 12 năm 2025, Viện Liên hiệp Nghiên cứu Hạt nhân (JINR) đã đón tiếp đoàn đại biểu của Việt Nam, do Phó Chủ tịch Thường trực Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST), giáo sư Trần Hồng Thái làm trưởng đoàn. Chuyến thăm nhằm tìm hiểu cơ sở hạ tầng khoa học và các hướng nghiên cứu của JINR. Tại buổi làm việc với lãnh đạo JINR, hai bên đã trao đổi về triển vọng phát triển hợp tác trong thời gian tới.
Nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của quan hệ đối tác với Việt Nam, Viện trưởng JINR, Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Nga (RAS) Grigory Trubnikov cho biết số lượng chuyên gia Việt Nam làm việc tại JINR đang gia tăng ổn định trong thời gian qua, qua đó trở thành minh chứng rõ nét cho tính bền vững của mối quan hệ hợp tác quốc tế giữa hai bên. Ông nhấn mạnh sự cần thiết của một cách tiếp cận toàn diện trong kế hoạch phát triển lĩnh vực năng lượng nguyên tử tại Việt Nam, theo đó, không chỉ dừng ở việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến mà còn bao gồm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, cũng như triển khai các nghiên cứu cơ bản và ứng dụng. Viện trưởng nhấn mạnh: “JINR có đầy đủ điều kiện để trở thành một trung tâm quan trọng trong việc đào tạo chuyên gia cho Việt Nam và triển khai các dự án hợp tác chung”.
Đại diện đặc biệt của Viện trưởng JINR phụ trách hợp tác với các tổ chức khoa học quốc tế và trong nước Nga, Viện sĩ RAS Boris Sharkov, đã chia sẻ về việc tham dự Diễn đàn khoa học – giáo dục “Nga – Việt Nam: 75 năm hợp tác”, diễn ra tại Moskva từ ngày 11 đến 13 tháng 12. Trong báo cáo tại phiên toàn thể của diễn đàn, ông đã giới thiệu lịch sử quan hệ hợp tác giữa JINR và Việt Nam, đồng thời nêu bật những cơ hội mới cho việc triển khai các dự án quy mô lớn trong tương lai. “Các phòng thí nghiệm của JINR rất quan tâm tới việc tiếp nhận ngày càng nhiều chuyên gia Việt Nam, bởi các kế hoạch của JINR mang tính tham vọng cao và đòi hỏi nguồn nhân lực được đào tạo bài bản” – viện sĩ Boris Sharkov kết luận.
Tham dự cuộc gặp, nghiên cứu viên cao cấp của Phòng thí nghiệm Các vấn đề Hạt nhân, giáo sư Lê Hồng Khiêm, đánh giá JINR là cơ sở nghiên cứu tối ưu cho sự phát triển của khoa học Việt Nam. Giáo sư cho biết các tổ hợp thực nghiệm của Viện, đặc biệt là tổ hợp máy gia tốc NICA, mở ra những cơ hội đặc biệt không chỉ cho nghiên cứu cơ bản mà còn cho các nghiên cứu ứng dụng có ý nghĩa thiết thực đối với Việt Nam.
Giáo sư Lê Hồng Khiêm cũng cho biết, trong hai năm qua, các chuyên gia Việt Nam làm việc tại JINR đã tiến hành ba thí nghiệm trên máy Nguồn Neutron Cộng hưởng (IREN) tại Phòng thí nghiệm Neutron và công bố 10 bài báo khoa học. Trong năm 2026, các nhóm nghiên cứu dự kiến sẽ đẩy mạnh hoạt động trên máy gia tốc tuyến tính LINAC-200 tại Phòng thí nghiệm Các vấn đề Hạt nhân, và trong tương lai là tại các thí nghiệm vật lý hạt nhân ứng dụng thuộc dự án ARIADNA trong khuôn khổ Siêu dự án NICA.
“JINR là nơi tốt nhất, đáp ứng đầy đủ các điều kiện cho việc đào tạo các chuyên gia trình độ cao và triển khai những nghiên cứu trong các lĩnh vực hàng đầu mà hiện nay Việt Nam chưa có điều kiện thực hiện” – giáo sư Lê Hồng Khiêm nhấn mạnh. Giáo sư bày tỏ tin tưởng rằng hoạt động hiệu quả của các nhóm nghiên cứu Việt Nam tại Dubna sẽ không chỉ góp phần gia tăng số lượng và chất lượng các công bố khoa học, mà còn thúc đẩy sự phát triển khoa học và công nghệ của Việt Nam.
Tổng kết buổi làm việc, Viện trưởng Grigory Trubnikov bày tỏ sự hài lòng về mối quan hệ hợp tác hiện nay và gửi lời cảm ơn tới Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam vì sự ủng hộ dành cho JINR cũng như Ủy ban Điều phối chung JINR – Việt Nam. “Việc hợp tác xây dựng cơ sở hạ tầng nghiên cứu mới trên lãnh thổ Việt Nam sẽ góp phần đưa khoa học của một quốc gia thành viên sáng lập JINR – với bề dày lịch sử hợp tác cùng chúng tôi – lên một tầm cao mới. Đối với Viện, đó là một vinh dự lớn khi được tham gia vào những dự án quy mô lớn như vậy” – Viện trưởng nhấn mạnh.
Ngoài đại diện VAST, đoàn Việt Nam còn có sự tham gia của các cán bộ đến từ các trung tâm nghiên cứu lớn, bao gồm Viện Hải dương học, Viện Khoa học Vật liệu, Viện Sinh học, Viện Khoa học công nghệ Năng lượng và Môi trường, cùng các nhà ngoại giao của Đại sứ quán Việt Nam tại Liên Bang Nga và các sinh viên Việt Nam đang học tập tại Nga.
Về phía JINR, tham dự buổi làm việc có Viện trưởng Grigory Trubnikov, Viện sĩ Boris Sharkov và Phó Trưởng ban Hợp tác Quốc tế Irek Suleymanov.
Kết thúc chuyến thăm, đoàn đại biểu đã tham quan tổ hợp máy gia tốc NICA tại Phòng thí nghiệm Vật lý Năng lượng cao, đồng thời có buổi gặp gỡ với nhóm các nhà khoa học Việt Nam đang công tác tại JINR.
