Ngày 1 tháng 10 năm 2025, Viện Liên hiệp Nghiên cứu Hạt nhân (JINR) đã đón tiếp đoàn đại biểu từ Việt Nam nhằm thảo luận tăng cường hợp tác khoa học – công nghệ và tìm hiểu cơ sở hạ tầng nghiên cứu của Viện.
Đoàn đại biểu từ Việt Nam gồm lãnh đạo, cán bộ các đơn vị thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST): Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH), Viện Khoa học Vật liệu (IMS), Viện Hóa học, Viện Sinh học, Viện Hải dương học. Đoàn còn có ông Nguyễn Việt Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa giáo – Văn xã, Văn phòng Chính phủ.
Trong chương trình, đoàn đã tham quan Phòng thí nghiệm Sinh học Bức xạ, lò phản ứng xung IBR-2M tại Phòng thí nghiệm Vật lý Neutron, và Trung tâm Vật lý Ứng dụng thuộc Phòng thí nghiệm Phản ứng Hạt nhân.
Tại buổi làm việc, đại diện ban lãnh đạo JINR và đoàn Việt Nam đã trao đổi về cơ hội hợp tác. Phía JINR có sự tham gia của nhiều lãnh đạo cấp cao, gồm: ông Sergey Nedelko (Thư ký Khoa học Viện Dubna), ông Egor Lychagin (Giám đốc Phòng thí nghiệm Vật lý Neutron), ông Alexander Bugai (Giám đốc Phòng thí nghiệm Sinh học Bức xạ), bà Otilia-Ana Kulikov (Trưởng Ban Hợp tác Quốc tế), ông Alexander Verkheev (Trưởng Ban Nhân sự và Hành chính), bà Marina Tumanova (Trợ lý Giám đốc Trung tâm Khoa học và Đào tạo), ông Semen Mitrofanov (Phó Tổng kỹ sư Phòng thí nghiệm Phản ứng Hạt nhân) và bà Elena Badavi (Phó Trưởng Ban Hợp tác Quốc tế).
Giáo sư Trần Đại Lâm, Viện trưởng Viện Khoa học Vật liệu, nhấn mạnh mục tiêu chuyến thăm là tìm hiểu mô hình phát triển của JINR để tham khảo cho Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh đất nước chuẩn bị xây dựng các lò phản ứng mới. Ông khẳng định: “Vai trò của giáo dục và đào tạo nhân lực trở nên hết sức quan trọng, và chúng tôi mong nhận được sự hỗ trợ từ JINR.”
Đoàn Việt Nam cũng đã trình chiếu một video giới thiệu về vai trò của khoa học trong phát triển công nghệ của đất nước, trong đó nêu bật các lĩnh vực ưu tiên: vật lý cơ bản và ứng dụng, sinh học bức xạ, y sinh, khoa học vật liệu, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, điện tử và công nghệ bán dẫn. Trong video có nhấn mạnh: “Nghiên cứu cơ bản chính là chìa khóa cho bước đột phá khoa học – công nghệ của Việt Nam. Không có nền tảng khoa học vững chắc thì không thể tạo ra những sản phẩm và công nghệ thực sự đổi mới.”
Tiếp đó, ông Sergey Nedelko, Thư ký Khoa học Viện Dubna, đã có bài thuyết trình về hoạt động của JINR, trong đó mô tả chi tiết về các hợp tác khoa học quốc tế và các chương trình nghiên cứu của Viện. Ông nhấn mạnh: “Điều quan trọng là các bạn đang suy nghĩ về hướng phát triển của Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia. Chúng ta cần duy trì sự gắn kết chặt chẽ và cùng nhau bàn thảo về những kế hoạch chiến lược trong tương lai. JINR luôn sẵn sàng đóng góp tối đa cho tất cả các thành viên và đối tác của Viện.”
Giáo sư Đinh Thị Mai Thanh, Hiệu trưởng Trường đại học USTH, đã giới thiệu một video về hoạt động khoa học – giáo dục của trường. Bà cho biết: “Hiện nay, Việt Nam tập trung không chỉ vào phát triển năng lượng hạt nhân và khoa học cơ bản, mà còn đặc biệt chú trọng đào tạo đội ngũ nhân lực chất lượng cao cho những lĩnh vực này. Chính vì vậy, chúng tôi mong muốn sinh viên USTH có cơ hội thực tập và nghiên cứu tại Dubna, vì chúng tôi hiểu tầm quan trọng của điều đó đối với đất nước.”
Trong cuộc gặp, hai bên đã trao đổi về các cơ chế hợp tác tiềm năng. Ông Egor Lychagin, Giám đốc Phòng thí nghiệm Vật lý Neutron, đã giới thiệu một số hình thức hợp tác khả thi, trong đó nhấn mạnh chương trình sử dụng lò phản ứng IBR-2 và các kỳ thực tập quốc tế cho sinh viên. Ông nói: “Cách chắc chắn nhất để bắt đầu hợp tác là xác định rõ ràng những nhiệm vụ khoa học chung.”
Bà Otilia-Ana Kulikov, Trưởng Ban Hợp tác Quốc tế, gợi ý về khả năng tổ chức các buổi giảng chuyên đề dành cho sinh viên Việt Nam với sự tham gia của các chuyên gia JINR, cũng như các hội thảo trực tuyến chung. Theo bà, điều này sẽ giúp phát hiện sở thích khoa học của thế hệ trẻ và xác định hướng đi cho các dự án nghiên cứu mới.
Kết thúc buổi gặp, thay mặt đoàn Việt Nam, Giáo sư Trần Đại Lâm bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới JINR vì đã tổ chức chuyến thăm, đồng thời ghi nhận tiềm năng khoa học to lớn của JINR, đối tác mà Việt Nam đã có bề dày hợp tác trong nhiều năm qua. Hai bên khẳng định sự quan tâm chung trong việc tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác. Ông Sergey Nedelko kết luận: “Với tư cách là thành viên chính thức của JINR, Việt Nam có tiềm năng rất lớn để mở rộng hợp tác, kết nối thêm nhiều trung tâm khoa học và trường đại học.”
